Tarih milletlerin hafızasıdır. Tarih insanlığın vicdanıdır. Tarih en büyük mahkemedir.
Bir millet tarihini bildiği ve geçmişten ibret alıp aynı hataları yapmadığı sürece var olmaya devam eder.
Yakın tarihte unuttuğumuz ya da unutturulan çok mühim hadiseler mevcuttur. Batı’nın Boşnaklara yaptığı yanı başımızdaki soykırım. Bu olay İkinci dünya savaşından sonraki Avrupa’daki en büyük trajedi olarak tarihteki yerini aldı.
BOSNA DRAMI -BOSNA SOYKIRIMI
1992 yılında Avrupa’nın güneydoğusunda bir savaş patlak verdi. Yugoslavya’yı oluşturan altı kurucu cumhuriyetten biri olan Bosna-Hersek bağımsızlığını ilan etmiş ve Yugoslavya’dan ayrılmıştı. Bunu kabullenemeyen Bosnalı Sırplar, Yugoslavya ordusunun da desteğiyle Nisan 1992’de Boşnak ve Hırvatlara yönelik bir saldırı başlattı. Başlangıçta Sırplara karşı birlikte hareket eden Boşnaklar ve Hırvatlar arasında da Şubat 1993’te çatışmalar baş gösterdi. Bölge bir anda ateş çemberine dönüştü.
Bu savaşta 200 bin dolayında insan hayatını kaybetti.2 milyon kişi de mülteci durumuna düştü.
Uzun süreli bir bekleyişten sonra BM harekete geçti.1994 yılında bölgeye asker gönderdi ve “güvenli alanlar” oluşturmaya başladı.
Bu sözde güvenli alanlardan birisi de Srebrenitza kentiydi. Savaştan önce 24 bin civarında olan kentin nüfusu, göçlerle birlikte 60 bin kişiye ulaşmıştı. Srebrenitza güvenlikli bölgenin kontrolü Hollandalı askerlerdeydi. Kentte yaşayan Müslümanların silahları da güvenlik tedbirleri gereği ellerinden alınmış, silahlarını geri alma talepleri Hollandalı komutan tarafından reddedilmişti. Ne de olsa onları koruyan! Bir BM Barış Gücü vardı.
Sırp komutan Ratko Mladiç komutasındaki 400 kişilik bir Sırp birliği kenti kuşattı. Sırpların geldiğini duyan ve görevleri bu bölgedeki Boşnakları korumak olan Hollandalı Barış Gücü askerleri çoktan şehri terk etmişti.11 Temmuz 1995 günü Sırp askerler kente girdi. Tanjarz kırsalında esir aldıkları 10 bin Boşnak esirden 8300’ünü acımasızca öldürdüler. Öldürülenler toplu mezarlara gömüldüler. Bu katliam bir hafta modern Avrupa ülkelerinin gözleri önünde gerçekleştirildi.
Lahey Adalet Divanı bu katliamı bir “soykırım” olarak tanımladı; ancak Sırbistan’ın bu işten sorumlu tutulamayacağını belirtti. Katliamdan 13 yıl sonra Ratko Miladiç yakalandı ve Avrupa Savaş Suçları mahkemesince ömür boyu hapse mahkûm edildi.
Ancak Bosna’da yaşananlar suç dosyası hayli kabarık olan sözde modern Avrupa’nın bir ayıbı ve utancı olarak tarihteki yerini aldı.
